Hồng y Giuse Trần Nhật Quân từng đóng vai trò tích cực trong các hoạt động chính trị của Hồng Kông, bao gồm các cuộc biểu tình năm 2014 và năm 2019. Ông thường xuyên bị phe thân Bắc Kinh tấn công vì chỉ trích cả chính quyền Hồng Kông lẫn trung ương.
Cảnh sát Hồng Kông hôm 11/5 bắt giữ Hồng y Joseph Zen Ze-kiun (Giuse Trần Nhật Quân), cựu Giám mục Hồng Kông, với cáo buộc “thông đồng với thế lực nước ngoài”, theo South China Morning Post.
Bên cạnh ông Trần, cựu thành viên cơ quan lập pháp Hong Kong Margaret Ng, ca sĩ Denise Ho và học giả Hui Po-keung cũng bị bắt giữ cùng ngày.
Bốn nhân vật trên từng là người được ủy thác của Quỹ Cứu trợ Nhân đạo 612, cơ chế giúp đỡ những người biểu tình chống chính phủ năm 2019. Quỹ này bị giới chức Hồng Kông theo dõi gắt gao và đã ngừng hoạt động. Cựu thành viên cơ quan lập pháp Cyd Ho Sau-lan, người được ủy thác còn lại của quỹ, đã bị kết án tù trước đó vì tụ tập trái phép.
Khoảng 23h15 ngày 11/5, ông Trần đã được thả sau khi đóng tiền bảo lãnh tại ngoại.
Ngay sau vụ việc, Vatican tuyên bố đang theo dõi cẩn trọng vụ bắt giữ Hồng y Trần. “Tòa Thánh đã có thông tin và quan ngại về việc Hồng y Trần bị bắt giữ, cũng như đang theo dõi sự tiến triển của tình hình với sự chú ý cao độ”, Vatican tuyên bố.
Trong khi đó, tối muộn ngày 11/5, cảnh sát Hồng Kông xác nhận bắt giữ hai người đàn ông và hai phụ nữ có độ tuổi từ 45 đến 90 do nghi ngờ “thông đồng với thế lực bên ngoài”. Dù không nêu tên các nghi phạm, cảnh sát cho biết bộ phận an ninh quốc gia đã bắt họ vào các ngày 10/5 và 11/5.
“Các cuộc điều tra cho thấy các nghi phạm là người được ủy thác của Quỹ Cứu trợ Nhân đạo 612”, một người phát ngôn của cảnh sát Hồng Kông cho biết. “Họ bị cáo buộc thúc giục các tổ chức nước ngoài cấm vận Hồng Kông, điều có thể gây nguy hại cho an ninh quốc gia. Hoạt động bắt giữ vẫn đang được tiến hành”.
Hồng y Trần từng đóng vai trò tích cực trong các hoạt động chính trị của Hồng Kông, bao gồm các cuộc biểu tình năm 2014 và năm 2019. Ông thường xuyên bị phe thân Bắc Kinh tấn công vì chỉ trích cả chính quyền Hồng Kông lẫn trung ương.
Quỹ Cứu trợ Nhân đạo 612 đã bị cảnh sát Hồng Kông điều tra từ năm 2021 với cáo buộc vi phạm luật an ninh quốc gia.
Được ban hành tháng 6/2020, luật này nâng giới hạn án phạt cho các hành động “ly khai, lật đổ, khủng bố và thông đồng với lực lượng nước ngoài đe dọa an ninh quốc gia” lên tù chung thân. Bên cạnh đó, một cơ quan an ninh quốc gia trực thuộc cảnh sát Hong Kong được thành lập để thi hành luật.
Luật an ninh quốc gia đã bị các nước phương Tây lên án với cáo buộc làm xâm hại đến quyền tự trị mà Trung Quốc hứa sẽ dành cho Hong Kong từ năm 1997.